Bilindiği gibi Adele’in “25” albümü tüm dünyada satış rekorları kırmakta.
A.B.D ‘de piyasaya çıktığı ilk 2 gün (20 kasım Cuma ve 21 kasım cumartesi) gerçekleşen 1,9 milyon adetlik satış miktarının % 60 ının dijital download servislerinden geldiğini bir kenara not edelim..
İngiltere’de ise bir gün içindeki 300.000 lik satış rakamı ile anında platinum plak ödülünü kazanan “25” albümünün tüm dünyaya baktığımızda 119 iTunes kullanıcı ülkeden 106’sında 1 numara oldğunu görüyoruz (Kazakistan, Honduras, Paraguay gibi ülkeler haricinde…)
Burada Adele ve XL/Beggars & Sony ekibinin albüm satış politikasını da belki gözardı etmememiz gerekecek; neydi bu karar: “25” albümünü ilk satış haftası içinde “streaming” servislerine vermemek ve dolayısıyla dijital ortamdaki korsan alışverişini önlemek.
İlk etapta Adele’deki stratejinin planlara uygun olarak satış ivmesini oldukça arttırdığı gözlemlenmekte. Dolayısıyla plak şirketlerinin daha ilk gün itibariyle yapımlarının Spotify ve Apple Music gibi servisler dışında “streaming” servislerine vermeyip torrentleri yasadışı servislerden tamamen lisanslı ve basit erişebilir seçeneklere yöneltmeleri doğru gözükmekte.
Hatırlarsınız, Taylor Swift “1989” albümünü streaming servislerinden uzak tuttuğu gibi, tüm repertuarını da daha sonra Spotify’den geri çekmişti. Bunun üzerine Spotify yöneticisi Daniel Ek yaptığı açıklamada, Spotify’ı korsanlığa karşı bir çare olarak kurduklarını, arada geçen zaman içinde hak sahiplerine 2 milyar dolarlık bir ödeme yaptıklarını, böyle bir miktarı hak sahiplerinin Spotify olmasa idi hiçbir şekilde elde edemiyeceklerini belitmişti. Acaba gerçekten böyle mi idi?
Şimdi yüzseksen derece bir dönüş yapalım ve yasadışı faaliyet gösteren sitelere bir göz atalım; karşılaştırma için de Adele’in “25” ini ve de şu an için en çok kullanılan korsan site olan The Pirate Bay’deki durumunu ele alalım. Adele’in “25”i, The Pirate Bay’de, piyasa çıktığı ve satış rekoru kırdığı ilk 2 gün içinde bırakın Top25’i Top100 içinde dahi gözükmemekte! Nihayet 3üncü günün (23 kasım) ortalarına doğru ortaya çıkmaya başlıyor “25”, ..korsanlanıyor… Aynı anda The Pirate Bay’in acımasız rakibi KickAss Torrentlerinde de, “25” in popülerlik (!) kazandığına şahit olmaktayız. Ve bu arada You Tube içeriğinde Adele’in şirketinin hakkını da vermek durumundayız; Adele “25” albümünü tümüyle bulmak imkansız You Tube’ta! Bütün bu gözlemler ne demek oluyor peki?
Bir defa Adele’in pek alışılagelmiş bir örnek olmadığını göz önünde tutmak gerekecek; Adele’in hayranları yasadışı sitelere fazla rağbet etmeyen, gerçek sahiplenme içgüdüsü ile para harcayıp mutlu olan bir tüketici kitlesi olarak çıkmakta karşımıza. Buna ek olarak Spotify’a albümlerini önceden satışa sunarak dijital platformlarda ardarda rekorlar kıran Justin Bieber ve One Direction örneklerini de göz önünde bulundurursak sanatçı ve toplulukların dijital platformlardaki satış performanslarının hayran kitlelerinin öznel davranış biçimlerine göre oluşmakta olduğu gerçeği ile karşılaşmaktayız. “25” e geri dönecek olursak , bu albümün The Pirate Bay’deki düşük performansı(!) bizlere şu soruyu gayet güzel cevaplandırmakta: ”Adele, ilk 1 haftası içinde albümünü “streaming” servislere vermemekle acaba nasıl bir kayba uğradı? “Son bir haftaki değerlendirmeler onu gösteriyor ki, Adele’in bu kararı sonrası müzik tüketicisinin korsana yöneleceği endişesi pek de geçerli olmadı…
Hemen belirtelim, 27 kasım itibariyle İngiltere’de 1 haftalık satış rakamı olan 800, 307 adetlik satışı ile Adele, 1997 yılında Oasis’in “Be Here Now” albümü ile bir hafta içinde elde ettiği 696,000 lik satışı geçerek yeni bir rekorun da sahibi oldu.
Fatih Yıldız / STARZ
