Dr.Dre, gerçek adıyla Andre Romelle Young, rap’in en önemli isimlerinden ve en önemli prodüktörlerinden biri. Çoğu müzisyen ve dinleyici tarafından “dahi” olarak da anılır, nitekim öyledir kendisi. Gerek Ruthless, gerek Death Row gerek de kendi şirketi Aftermath‘de yaptığı işlerle Batı Yakası‘nı her zaman en üste taşıyan hareketler yaparak adını hip hop tarihine bir West Coast efsanesi olarak altın harflerle kazımıştır.
N.W.A grubunda üstlendiği hem MC’lik hem prodüktörlük ünvanlarııyla olsun, Snoop Dogg, Eminem, 50 Cent ve Kendrick Lamar gibi isimleri piyasaya ve bize kazandırmasıyla olsun Amerikan Hip Hop piyasasına katkısı anlatılamayacak kadar büyük şüphesiz ki.
Yarattığı Beats By Dre kulaklık furyası da cabası.
Senelerdir olaylı albüm “Detox” ha çıktı ha çıkacak diye yüreğimiz ağzımızda beklesek ve yer yer kendisine kızıp atarlansak da Dre’yi çok seviyoruz, bakalım bize ve müzik piyasasına kattığı en önemli 10 şey neymiş !
1) N.W.A. EFSANESİ
Dikkat çekmek için şok etkisi yöntemini kullanan N.W.A. yani “Niggas With Attitudes” ya da başka bir deyişle “atarlı giderli zenciler”, neredeyse marş haline gelen “Straight Outta Compton” şarkılarıyla Kaliforniya’nın kayıp sokak gençliğinin asi sesi ve yüzü oldu. Dre’nin sesi grubun diğer üyeleri Ice Cube, Eazy E kadar çıkmasa da başlarda, kendine ait funk sound’u N.W.A’nın bütün bir paket olarak bu kadar başarılı olmasının şüphesiz en büyük etkeni. Nitekim “Dünyanın En Tehlikeli Grubu” olarak adlarını hip hop tarihine kazıdılar.
2) SNOOP DOGG’U DÜNYAYA TANITTI
N.W.A grubunun dağılmasından sonra solo kariyerine adım atıp anında da başarıyı yakaladı Dre. 1992 baharında çıkan ilk single’ının videosunda en çok dikkat çeken şeylerden birisi de sırık gibi boyuyla dikkatimizi çeken yancısı oldu ki bu yeni yüz Snoop Doggy Dogg‘un ta kendisinden başkası değil. Snoop görünür görünmez hemen gözleri üzerine çekmeyi başardı ve bu başarısı da 1993 yılında kendi albümü “Doggystyle”la artarak devam etti. 2000‘li yıllarda dahi hem iş hem arkadaşlık ilişkileri devam eden Dre ve Snoop sonralarında Snoop’un piyasaya kendini aşırı kaptırıp Dre’den uzaklaşmasıyla biraz zedelenmiş de olsa ne zaman onu ekranlarda görsek, ismini okusak, sesini duysak aklımıza ilk gelen şey Dr.Dre olucak.
[su_youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=BuJDaOVz2qY”]
3) İLK SOLO BAŞYAPITI: THE CHRONIC
Müzik formülünü geliştirip mükemmeliyete “The Chronic”le taşıdı Dre ve üstünden seneler geçmesine rağmen West Coast severler ve diğer müzisyenler için adeta kutsal kitap tadında bir albüm olarak yerini koruyor. Albüm Dre & Snoop ikilisinin en çatlak, en hareketli zamanlarıyla özdeşleşmiştir. Hem ortalığı dağıtıp partilerken hem de müzikal devrim yapan ikili bu albümle 90‘lar hiphop’ına yön verdi ve sonsuza kadar değiştirdi.
4) EMİNEM’İ YARATTI
İsmini underground rap atışmalarında azar azar duyurmaya başlamışsa da Eminem‘in rap efsanesi olması Dre’yle tanışmasıyla gerçekleşti. Dre’nin yetenek avcılığında ne kadar başarılı olduğunun en büyük kanıtı şüphesiz Marshall Mathers oldu. “Beyaz çocuk rap yapamaz” önyargısınını kıran Shady’nin 1999‘da Aftermath’den çıkan albümü “The Slim Shady LP” büyük bir başarı elde etti. Em’e prodüktörlük yaparken kendi şarkıları “Guilty Conscience” ve “Forgot About Dre”de Em’e yer verdi Dre ve kısa zamanda seneler sürecek bir bromance yani abi/kardeş tadında bir sevgi & saygı çizgisi yakaladılar. Sadece Eminem gibi türünün neredeyse tek örneği olan birini bizlere ve hip hop’a kattığı için bile yeri doldurulamaz Dre’nin.
5) 50 CENT’İ YARATTI
50 Cent gençken bütün müzik piyasası tarafından karalisteye alındığı yıllarda ona tek şans veren Dre ve Eminem oldu. Dre’nin elinden çıkma “In Da Club” öyle bir etki yarattı ki 10 sene oldu olacak hala dilimizden düşmek bilmiyor şarkı. 50’nin ilk albümü “Get Rich Or Die Tryin” ilk haftasından satış rekorları kırdı. Daha sonra 50’nin “The Massacre“ albümünde de enstrümental rol üstlenen Dre, sanatçısının kariyer düşüşü zamanlarında bile ona sadık kalarak “adam” sıfatını da bir kez daha göstermiş oldu. 50’nin son albümü “Animal Ambition”daki bir şarkının da yapımını üstlenen Dre bir ismi bir kez çıkardı mı her daim arkasında durduğunu da böylece göstermiş oldu.
[su_youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=_CL6n0FJZpk”]
6) THE GAME’İ YARATTI
Tıpkı Shady ve 50 gibi The Game‘in de elinden tutan yine Dre oldu. Aftermath/Interscope işbirliğinin de başladığı zamanlarda Game’i, 50’nin ekürisi olan G-Unit‘e koyan Dre yine yetenek avında başarısını kanıtladı. “How We Do”, “Hate It Or Love It” gibi şarkılarda 50’nin de katkısıyla listeleri alaşağı eden Game de yerini sağlama almış oldu. Daha sonralarda G-Unit’den ayrılıp kendi yoluna giden bir de giderken eski ekürisine giydiren, ulu orta kavga çıkarsa da Game’in aklı başına geldi ve Dre’ye yaptığı hatadan dolayı özrü de çekmeyi bildi. Aklına esmeleriyle ve ağzını tutamamasıyla bilinen Game hala Dre’ye olan saygısını dile getirmeden edemiyor..eh bi zahmet be Game’ciğim.
7) WEST COAST’A YENİ PRENS GETİRDİ:KENDRİCK LAMAR
K-Dot senelerdir hasret kaldığımız West Coast ateşine yeni bir umut getirdi şüphesiz ki. Dre destekli şarkıları “The Recipe” ve “Compton”la dikkat çeken Lamar kimilerince yeni Tupac diye bile adlandırıldı. Tabii ki Tupac’ı kimseyle ve hiçbir şeyle aynı kefeye dahi koymak imkansız ama insanlara bunu dedirttiyse büyük bir pay da Dr.Dre’de olsa gerek bize o Batı Yakası sound’unu tekrardan hissettirdiği için. Eğer Dre’nin senelerdir çıkamayan albümü Detox olur da bir şekilde çıkarsa “The Chronic”deki Snoop faktörünü tekrardan Detox’daki Kendrick olarak yaşayabiliriz bence.
8) MARY J. BLIGE’I GERİ DÖNDÜRDÜ
R&B’nin en iyi seslerinden Mary J. Blige kariyer sıkıntısı çekerken muazzam bir comeback-yani geri dönüş yaptı. Peki nasıl mı? Tabii ki Dre sayesinde. Dre’nin elinden çıkma “Family Affair” şarkısıyla listeleri alt üst eden Blige da Dre’ye minnet duyan isimlerden sadece birisi.
9) BEATS BY DRE KRALLIĞI
Dre “Beats” kulaklıklarını çıkartmadan önce kulaklık bizim için sadece basit bir müzik dinleme aracıydı ama Beats’ler çıktı çıkalı hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı.Kulaklığa yeni bir anlam katan Dre, neye elini atsa başarılı olduğunu kanıtlamaya bir türlü yorulmuyor. Tüm dünyada resmen bir çılgınlık haline gelen, taklitleri yaratılan, seven sevmeyen herkes tarafından bi moda aksesuarı haline gelen Beats kulaklıkları bir fenomen oldu, hala da olmaya devam ediyor.
[su_youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=thtPhtMcdlY”]
10)MİRASI DEVAM EDECEK
Eğlence sektöründe senelerin meyvesini koca bi servetle toplayan Dre geri vermekten hiç çekinmiyor. Rapçi ve prodüktör kişiliğinin yanısıra o aslında bir de ses mühendisi ve iş adamı. Kendinden sonra gelecek nesillere hem ismini yaşatmak amacıyla hem de gençlere yol göstermek amacıyla çalışmalarını sürdürüyor. Interscope’un başındaki iş ortağı Jimmy Iovine ile yatırım yaparak “Güney Kaliforniya Üniversitesi” yani USC ile iş birliği yaparak fakültede departman açtılar. İkilinin yaklaşık 70 milyon dolarlık bağışı sayesinde gelecek nesiller “Jimmy Iovine & Andre Young Güzel Sanatlar Akademisi” adı altında pazarlama, girişimcilik ve görsel tasarım vb. bölümlerde okuyabilecekler ve böylece Dre’nin mirası kendisi bir gün toprak olsa bile (düşüncesi bile şimdiden kötü) devam edecek ve ismi gerek müzik olarak gerek bu şekilde yaşayacak.
Hayatımıza ve müzik piyasasına sevgili Dre’nin kattığı ne çok şey varmış ama dimi? Ne diyelim o zaman, California Kralı Sen Çok Yaşa !
Siz ne düşünüyorsunuz ?
